Căn cứ theo Khoản 1, khoản 2, Điều 1, Thông tư 111/2013/TT-BTC, (được sửa dổi bởi Điều 2 Thông tư 119/2014/TT-BTC) để xác định người nước ngoài là cá nhân cư trú hay cá nhân không cư trú như sau:

Điều 1. Người nộp thuế

...
Phạm vi xác định thu nhập chịu thuế của người nộp thuế như sau:

Đối với cá nhân cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt nơi trả thu nhập;

Đối với cá nhân không cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nơi trả và nhận thu nhập.

1. Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:

a) Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc trong 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, trong đó ngày đến và ngày đi được tính là một (01) ngày. Ngày đến và ngày đi được căn cứ vào chứng thực của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh trên hộ chiếu (hoặc giấy thông hành) của cá nhân khi đến và khi rời Việt Nam. Trường hợp nhập cảnh và xuất cảnh trong cùng một ngày thì được tính chung là một ngày cư trú.

Cá nhân có mặt tại Việt Nam theo hướng dẫn tại điểm này là sự hiện diện của cá nhân đó trên lãnh thổ Việt Nam.

b) Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo một trong hai trường hợp sau:

b.1) Có nơi ở thường xuyên theo quy định của pháp luật về cư trú:

…

b.1.2) Đối với người nước ngoài: nơi ở thường xuyên là nơi ở thường trú ghi trong Thẻ thường trú hoặc nơi ở tạm trú khi đăng ký cấp Thẻ tạm trú do cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an cấp.

b.2) Có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở, với thời hạn của các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế, cụ thể như sau:

b.2.1) Cá nhân chưa hoặc không có nơi ở thường xuyên theo hướng dẫn tại điểm b, khoản 1, Điều này nhưng có tổng số ngày thuê nhà để ở theo các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế cũng được xác định là cá nhân cư trú, kể cả trường hợp thuê nhà ở nhiều nơi.

b.2.2) Nhà thuê để ở bao gồm cả trường hợp ở khách sạn, ở nhà khách, nhà nghỉ, nhà trọ, ở nơi làm việc, ở trụ sở cơ quan,... không phân biệt cá nhân tự thuê hay người sử dụng lao động thuê cho người lao động.

Trường hợp cá nhân có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam theo quy định tại khoản này nhưng thực tế có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày trong năm tính thuế mà cá nhân không chứng minh được là cá nhân cư trú của nước nào thì cá nhân đó là cá nhân cư trú tại Việt Nam.

Việc chứng minh là đối tượng cư trú của nước khác được căn cứ vào Giấy chứng nhận cư trú. Trường hợp cá nhân thuộc nước hoặc vùng lãnh thổ đã ký kết Hiệp định thuế với Việt Nam không có quy định cấp Giấy chứng nhận cư trú thì cá nhân cung cấp bản chụp Hộ chiếu để chứng minh thời gian cư trú.

2. Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện nêu tại khoản 1, Điều này…”

Như vậy khi người nước ngoài có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày sẽ thuộc một trong hai trường hợp:

- Là cá nhân cư trú khi:

+ Khi có nơi ở thường xuyên là nơi ở thường trú ghi trong Thẻ thường trú hoặc nơi ở tạm trú khi đăng ký cấp Thẻ tạm trú do cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Công an cấp.

+ Hoặc khi có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở, với thời hạn của các hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên trong năm tính thuế.

Nếu có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày nhưng không chứng minh được là cá nhân cư trú của nước nào khác thì thuộc cá nhân cư trú tại Việt Nam.

- Là cá nhân không cư trú: Khi không đáp ứng điều kiện là cá nhân cư trú.

* Sự phân biệt đối với người lao động là cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú khi xác định Thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công như sau:

- Với cá nhân không cư trú:

Thu nhập chịu thuế: là thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nơi trả và nhận thu nhập (Theo Điều 1 Thông tư 111/2013/TT-BTC ):

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công x 20%

- Với cá nhân cư trú:

Căn cứ Điều 7 Thông tư 111/2013/TT-BTC, căn cứ tính thuế là thu nhập tính thuế và thuế suất. Cá nhân cư trú được trừ các khoản giảm trừ gồm:

+ Các khoản giảm trừ gia cảnh (giảm trừ gia cảnh bản thân là 11 triệu đồng/tháng; giảm trừ gia cảnh người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/người/tháng);

+ Các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện…;

+ Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học…

Biểu thuế suất áp dụng là biểu thuế lũy tiến từng phần như sau:

Người nộp thuế phải thực hiện Quyết toán thuế Thu nhập cá nhân bằng cách tự quyết toán thuế hoặc thông qua cơ quan chi trả.

Trong trường hợp cần thêm thông tin chi tiết về tư vấn chính sách thuế, vui lòng liên hệ Đại lý thuế MitoU để biết thêm thông tin chi tiết./.